Tüm Kasabanın Yargılandığı Salem Cadı Mahkemelerinde Öldürülen İnsanlar Gerçekten Cadı Mıydı ?
Tarihte hak etmediği sebepler yüzünden canına kastedilmiş pek çok insan var. Kimi istenerek, kimi de istenmeyerek bu sonla karşı karş...
https://toplanmisbilgi.blogspot.com/2019/07/salem-kasabasi-ve-cadi-avi.html
Tarihte hak etmediği sebepler yüzünden canına kastedilmiş pek çok insan var. Kimi istenerek, kimi de istenmeyerek bu sonla karşı karşıya bırakılmış insan denizinin arasında bu kez Amerika'nın kuzey doğusundaki bir kasabaya gidiyoruz. Salem kasabasındaki pek çok insan da 1692-93 yılları arasında bu sonla yüzleşmek zorunda bırakıldı. "Cadılık ve Büyücülük" iddiaları ile pek çok insan Salem Cadı Mahkemelerinde yargılandı ve ölümle yüzleştirildi.
Üzerlerine büyü yapıldığı düşünülen ilk kişiler iki kuzen olmuş. Henüz 9 yaşındaki Betty Parris ile ondan iki yaş büyük kuzeni Abigall Williams o dönemde tuhaf davranışlar sergilemeye başlamışlar. Tuhaf davranışlar derken, günümüzde karşılaşsak hastalık ya da zehirlenme olarak görüp doktora başvuracağımız, hatta bu davranışlara günümüzde "büyü" dersek deli olarak görülebileceğimiz davranışlardan bahsediyoruz. Kuzenler, kol ve bacak kaslarının istemsiz ve düzensiz kasılması, ilginç sesler çıkarmaları, ağızlarının çarpılması ve nöbetler geçirmeleri sebebiyle büyülenmiş olarak görülmüşler.
Kasabanın doktoru, o dönem rahip olan Betty Parris'in babasına, kızına ve yeğenine büyü yapıldığını söylemiş. Bu olayın ardından Salem kasabası 5 kızda daha aynı belirtileri görünce, kasaba halkı cadılık ile suçlanmış. 200'den fazla insanın bu suçlamalara maruz kaldığı mahkemeler sonucu 20 kişi kurban edilmiş, pek çok insan da hapiste ölmüş.
Şimdi gelin yıllar önce bir çok insanın cadılıkla suçlanıp kurban edilmesine yol açan bu etkilerin neden olduğunu öne süren teorileri inceleyelim. Günümüzde yaygın olan 3 teori var. Bunlar:
- Çavdar mantarı teorisi
- Şeytan elması teorisi
- Antikor nedenli beyin yangısı teorisi (yakın zamanda öne sürüldü)
1976'da Linnda Caporael tarafından öne sürülen teoriye göre, hastalığa sebep olan bir parazit var ve bu parazitin bulaştığı mantarları yiyen insanlar hastalıktan etkileniyor. "Çavdarmahmuzu" denilen hastalığın etkileri ise kızlarda görülen etkilere uyan kas spazmları, nöbetler ve halüsinasyonlar görmekti.
Şeytan Elması (Boru Çiçeği) Teorisi
Bir diğer teoride ise bu etkilerin, algı ve duygu durumunda değişiklikler yapan bir bitki yüzünden, şeytan elması bitkisi yüzünden olduğu öne sürüldü.
Şimdiye kadar bu 2 teori de o hastalıkların temel etkileri görülmediği için önemsenmemiş. Bir sonraki teori ise daha güncel bir teori.
Antikor Nedenli Beyin Yangısı
Bu hastalık grip ile aynı belirtileri göstererek başlıyor. Birkaç hafta içinde hastada takıntı, paranoya ve uykusuzluk görülmeye başlıyor. Bir süre aynı kelimeleri sürekli tekrarlıyor, sonra ise sessizleşiyor. Son aşamada ise nöbetler, kontrolsüz uzuvlar, tekrarlanan tuhaf ağız ve dil hareketleri gözleniyor. Nabızda artma veya azalma, tansiyonda yükselme ve düşme, hareketlerde anormallikler gibi kızlarda bulunan etkiler ile birebir uyan etkileri de var.
Bu rahatsızlığa sahip hastalar yıllar boyunca akıl hastanelerine kapatılmış ancak 2007 yılında beyinden kaynaklı bir hastalık olduğu bulunmuş ve mücadele edilmeye başlanmış. Yani geçmişe laf söylüyoruz ama, 2007 yılına kadar da durum pek farklı değilmiş. Onlar aynı belirtiye sahip kişilere büyülenmiş derken, biz de deli diyerek akıl hastanelerine kapatmışız. Günümüzde ise bağışıklık sisteminin bastırılmasına dayalı tedavide beyin yangısı hastalarının yüzde 75'i tümüyle veya büyük ölçüde iyileşiyormuş.
Salem'deki olaylara yol açan şeyin bu olması ihtimalini inceleyen Zandi ile Tam da, Betty ve Abigail'in rahatsızlıklarını incelediğinde büyük benzerliklerle karşılaşmışlar. İki kuzenin aynı anda antikor kaynaklı beyin yangısına yakalanması ihtimali üzerinde durulduğunda da bağışıklık sistemiyle ilgili hastalıkların kalıtsal olabileceği öne sürülmüş.
1692 yılının Mayıs ayında ise Salem Cadı Mahkemesi bir karar çıkartmış ve hapiste bulunan 150'ye yakın kadın serbest bırakılmış. Böylece cadı avı son bulmuş. Betty Parris ise daha sonra evlenmiş ancak kuzeni için aynı şeyi söyleyemiyoruz. Abigail Williams'ın başına gelenler kimse tarafından bilinmiyormuş. Her ne olursa olsun, suçu ispatlanmadan pek çok insan cadı olduğu düşüncesi ile ölüme mahkum edilmiş.
Kaynak: BBC